1. Դո՛ւրս գրել անկախ դերբայները (նաև հոլովված ձևերը),
որոշե՛լ խոնարհումը (ե, ա) և կազմությունը (պարզ, ածանցավոր)։
1. Գիլլիի եղեգնուտներում (շրջելիս-համակատար, Ե-խոնարհման,պարզ) երեսնական թվականներին ես էլ եմ հանդիպել հավալուսնի բների։ (Լողալով-անորոշ,Ա-խոնարհման,պարզ) շարժվող մի կղզյակի վրա եղեգների և ջրային
բույսերի անճոռնի կույտեր կային, որոնց վրա ես տեսա այդ թռչուններին՝ անշարժ
(նստած-հարակատար,Ե-խոնարհման, պարզ), ահագին կտուցները հնարավորին չափ (ներս քաշած,հարակատար, Ե-խոնարհման,պարզ) և ծայրերը (հենած-հարակատար, Ե խոնարհման, պարզ)
բլրակի պռնկին։ Չկարողացա (մոտենալ- անորոշ,Ե-խոնարհման,ածանցավոր), ուստի և թխսկանները իրենց բները (թողնելու-անորոշ ,Ե-խոնարհման , ածանցավոր) փորձ չարին։
2. Հավալուսնը ջրի մեջ (սուզվելու-ածանցավոր,Ե-խոնարհման,ածանցավոր) սովորություն չունի, ուստի որսին դեպի ափ
(քշելիս-համակատար, Ե-խոնահում,պարզ) ձկների մի մասը հատակով ետ է փախչում դեպի ջրի խորքը։ Այդ բանը
բնազդով «գիտեն» հավալուսնները, ուստի հաճախ իրենց որսորդությանը ընկերացնում են ձկնկուլներին, որոնք, ինչպես հայտնի է, հիանալի (սուզվել,անորոշ,Ե-խոնարհման, ածանցավոր), գիտեն։ Այդ
դեպքում ստացվում է խելացի (կազմակերպված-հարակատար, Ե-խոնարհման, ածանցավոր) որս. Հավալուսնները ջրի վերին
շերտից քշում են ձկներին դեպի ափ, իսկ ձկնկուլները սուզվում և հատակով են
շարժվում դեպի ծանծաղուտը։
2. Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ ածանցավոր բայը։
1. որոնել, թոշնել, տոնել, իջնել
2. զբոսնել, հայտնել, տեսնել, ձոնել
3. օթևանել, հորինել, հիմնել, ելնել
4. հասնել, մթնել, մեկնել, դեղնել
5. զանազանել, խթանել, անվանել, հագնել
6. ճանաչել, զեղչել, փախչել, կանչել
7. թռչել, շնչել, գոչել, հնչել
8. կոչել, կորչել, շառաչել, կանաչել
9. եզրապատել, կոտրատել, ընդհատել, վանկատել
10.կարոտել, կավճոտել, ցատկոտել, փոշոտել
3.Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ այն բայը, որը կրավորական ածանց չունի։
1. կոտրվել, գրվել, ծարավել, հաղորդվել
2. սոսնձվել, սեղմվել, ներկվել, գրավել
3. խորովել, վաճառվել, գնահատվել, կրճատվել
4. շարվել, տպագրվել, բղավել, մթերվել
5. գլորվել, գովել, ձևավորվել, միավորվել
4։ Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ նշված սեռի բայը։
1. ներգործական – նիրհել, ցատկել, նկարել, ձգտել
2. ներգործական – խարխափել, բաշխել, զբոսնել, հիանալ
3. ներգործական – սայթաքել, մրսել, շտապել, ստուգել
4. չեզոք – զարդարել, նախորդել, շաղախել, ձուլել
5. չեզոք – ընդգծել, փոփոխել, կուտակել, փայլել
6. չեզոք – ուղղել, թողարկել, ցատկել, հղկել
6. կրավորական – գրավել, սղոցվել, բղավել, խռովել
7. կրավորական – վրդովել, նզովել, հոլովել, վաճառվել
8. կրավորական – կռավել, բովել, ճշգրտվել, թոթովել
Գտնե՛լ դերբայական դարձվածները և որոշե՛լ, թե գերադաս անդամը որ դերբայով է արտահայտված։
Ու սարսափից քարացած-(հարակատար), թաքստոցներում կծկվելուց — (անորոշ դերբայ, բացառական հոլով) ընդարմացած-(հարակատար) փախստականները ելան և հապշտապ, ինչպես փրկության դուռ գտած-(հարակատար) բանտարկյալը,
քայլեցին առաջ: Քայլեցին փրկվելու-(ապակատար) փափագով և չզգացին, թե ինչպես դուրս եկան հինավուրց անտառից ու ոտք դրին սարի՝ սորուն մանրախճերով պատված-(հարակատար)
լանջին: Լեռը գրեթե ուղղահայաց էր: Թերևս այդ էր պատճառը, որ մերկ էր ամբողջովին, և ամեն քայլափոխի ահագին մանրաքար էր սահում ցած՝ առաջացնելով-(անորոշ դերբայ, գործիական հոլով) չարագույժ մի խշշոց, որից սրդողում, նյարդայնանում էին թշվառ փախստականները:
6. Կետադրել նախադասությունները:
Փորձելով պայքարել նրա դեմ, ես հասկացա, որ պարտված եմ:
Ես փորձելով պայքարել նրա դեմ, հասկացա, որ պարտված եմ:
Ես պատահաբար ընկա,՝ ուժեղ ցավեցնելով ու վնասելով ոտքս:
Շուտով տուն վերադարձավ Կարինեն, կրծքին մի գեղեցիկ ծաղկեփունջ սեղմած:
Սուրենը հասկանալով իր սխալը, ներողություն խնդրեց բոլորից:
Աստղիկ տատիկը լալիս էր,՝ պատմելով իր ընտանիքի հետ կատարված ոճրագործության մասին:
Փոքրիկն արթնացավ վախեցած,՝ անսպասելի ու հանկարծակի աղմուկից:
Գուրգեն պապիկը գլուխը դժգոհությամբ օրորելով, խոսում էր մեր կառավարության վարած քաղաքականությունից:
Արմինեն ասմունքի դասերի էր հաճախում՝ ցանկանալով լավ ու ճանաչված դերասանուհի դառնալ:
Հրճվանքից ասես ոտքերը գետնից կտրված, փոքրիկ Հրաչիկն անհամբեր սպասում էր իր նվերին:
Քննության օրը, հուզված ու փոքր-ինչ շփոթված ուսանողները կրկնելով հարցաշարը սպասում էին իրենց հերթին:
Հնագետները պատմում էին, որ գտել են մի արհեստական սիրտ, շատ հմտորեն պատրաստված:
Հիացած ու զարմացած մեր գեղատեսիլ ու զարմանահրաշ բնությամբ ու պատմամշակութային կոթողներով, զբոսաշրջիկներն ամեն տարի գալիս են Հայաստան:
Վիրավոր գայլը աստիճանաբար խեղճանալով պատրաստ էր անձնատուր լինել:
Տղան մտածում էր իր անելիքների մասին հայացքը հառած պատից կախված նկարին:
Փորձելով լավ ներկայացնել տնային աշխատանքը աղջիկն աշխատում էր չշտապել ու առոգանությամբ կարդալ:
Նկարիչը նայելով բնորդուհու գեղեցիկ մարմնին փորձում էր ընդգծել ամեն մի մանրուք:
Տիկին Աիդան գնաց մոտակա գեղեցկության սրահ մազերը հարդարելու:
7․Տրված շարքից կազմիր հականիշների զույգեր։
Նզովք, երբեք, օրհնություն, միշտ, ընդարձակ, համր, փութկոտ, վտիտ, սեղմ, մարմնեղ, խոպան, պարպել, արգավանդ, լիցքավորել, ծանրաշարժ, դյուրին, խոսուն, խրթին։
8․Բառարանի օգնությամբ գրիր տրված բառերի բացատրությունը:
Միամորիկ-մոր միակ զավակը
քանքար-ոսկե կամ արծաթե մետաղադրամ
քենակալ-բաջանաղ
մաքառել-պայքարել
անտունի-ժողովրդական երգի մի տեսակ
դրվատել-գովել
մախաղ-փոքրիկ տոպրակ, որի մեջ լցնում են ուտելիքի պաշար և կապում մեջքին
Դավիթ Մկրտչյան 